Inleiding
  Actueel
  Verkiezingen
     Bedreigingen
     Betrokken partijen
     PEPSA
  Media
     Partners NiZA
  Economie
     Grondstoffen
     Fatal Transactions
     Partners NiZA
  Goed bestuur
  Feiten
     Geschiedenis
     Kaart Congo
  Quiz!
  Webdagboek
  Fotogalerij
  Links
 
  Overige dossiers
 
 
 
Livingstone in Fizi

alle dagboekenfragmenten

Verkiezingsdagboek van René Roemersma - nr. 03 - Baraka, 29 juli 2006

Onderweg van Uvira naar Baraka hebben de journalisten in de auto bij ieder dorp een verhaal. Er zijn twee monumenten opgericht die ter herinnering dienen van twee "massacres" die plaats vonden tussen 1998 en 2000 en waar de mensen in massagraven zijn begraven. Het is moeilijk het gesprek op "good governance" te krijgen en vooral ook te houden. Het gaat om water.

Ontbossing

De afgelopen jaren is het waterpeil in het Tanganyika meer ongeveer twee meter gedaald. In Bujumbura, aan de overkant in Burundi, levert dat grote problemen op in de haven. De boten kunnen niet meer aanleggen vanwege de rotsen die de pier blokkeren. Hetzelfde is aan de hand met het Kivu meer. Dat is ongeveer een meter gedaald.

Onderzoek aan de Burundese kant heeft opgeleverd dat behalve de klimaatsveranderingen, de boskap de grote boosdoener is van de daling. Het Tanganyika meer was een microklimaat waar de bossen rondom het meer het water vasthielden en weer terug gaven aan het meer. Door jarenlange ontbossing is de werking van het microklimaat teniet gedaan en dat, samen met de macro veranderingen in het klimaat, zorgt ervoor dat er minder water in het meer staat.

Voor het Kivu meer heeft men ook een andere verklaring: door de uitbarsting van de vulkaan bij Goma zou er een scheur in de bodem ontstaan zijn waardoor het water wegloopt. Dat de uittocht van Rwandesen naar de Kivu’s na 1994 en de radicale ontbossing die daarvan het gevolg was ook een oorzaak kan zijn is nog niet echt een optie die opkomt.

Wie van Kigali naar Bukavu rijdt komt op een gegeven moment twee borden tegen bovenop een heuvelrug: naar het oosten een peil met de tekst “Nile River” en naar het westen een peil met de tekst “Congo River”. Volgens deze borden zijn dit dus bronnen voor beide rivieren.

Arme Livingstone, als hij nog de kracht zou hebben gehad een stuk noordelijker te gaan dan Fizi dan zou hij waarschijnlijk z’n expeditie met succes hebben kunnen afsluiten in z’n zoektocht naar de bronnen van de Nijl. Maar het Kivu meer stond nog niet op de kaart in die tijd en ondertussen weten we dat de meren onderling verbonden zijn. En in de rivier Ruzizi, die de verbinding vormt tussen de twee meren, staat een waterkrachtcentrale die Bukavu en de Rwandese zusterstad Cyangugu van stroom voorziet. En er is iets opvallends aan de hand: Bukavu heeft continu stroomonderbrekingen, Cyangugu niet.

Wij betalen niet

De verklaring die de elektriciteitsmaatschappij SNEL daarvoor geeft is dat de waterstand teveel gedaald is om de turbines op vol vermogen te laten werken, daarbij werkt de waterkrachtcentrale niet op volle kracht vanwege een gebrek aan onderhoud. Op de vraag waarom Cyangugu wel voldoende stroom heeft en Bukavu niet is het antwoord “omdat ze betalen”.

De tweede vraag is dan natuurlijk waarom men in Bukavu niet betaald, het antwoord daarop is dat men geen vertrouwen heeft in de SNEL omdat het geld wat men betaald naar Kinshasa gaat en er niets van terug gezien wordt in de vorm van onderhoud. Een echte dienstverleningscrisis dus.

Geen landelijke politicus die de dienstverlening in zijn of haar programma heeft. De lokale politici echter wel, er is een ingenieur die de slogan heeft “iedereen water en elektriciteit!!”. Het is een voorbeeld van de tegenstelling lokaal en nationaal en van een proces wat eigenlijk dus pas na de verkiezingen kan beginnen: het opzetten van publieke diensten en het professionaliseren van een ambtenarenapparaat loyaal aan de dienstverlening en niet aan de politieke partij die hun het baantje heeft bezorgd.

Of deze verkiezingen hiermee een begin kunnen maken staat te bezien. De inzittenden in de auto zijn voorzichtig optimistisch of ronduit sceptisch. De scenario’s zijn ook niet rooskleurig en men is verdeeld over wat het beste zou zijn: een winnaar in de eerste ronde zou de stabiliteit in het land ten goede komen maar kan een heftige reactie van de verliezers teweeg brengen, resultaat politieke instabiliteit en sociale onrust. Een tweede ronde kan aanleiding geven tot verhevigde politieke mobilisatie van de overgebleven kandidaten met als gevolg politieke instabiliteit en onrust.

De officiële campagne is nu afgelopen en overal discussiëren mensen in groepjes, morgen de stemming en ondertussen zit Baraka, gelegen aan het Tanganyila meer zonder stroom en drinkbaar water.


alle dagboekenfragmenten