Sinds het midden van de jaren tachtig van de vorige eeuw wordt Zambia geteisterd door de hiv/aids epidemie. In 2005 stierven ongeveer 100.000 mensen aan aids en de gemiddelde levensverwachting is gedaald naar 37 jaar. Van de bevolking tussen de 15 en 49 jaar is 17% besmet met hiv. Bepaalde groepen in de samenleving zijn extra kwetsbaar, vooral jonge vrouwen en meisjes.

Hiv/aids is niet alleen een enorm medisch en sociaal probleem, het heeft ook een politieke dimensie. Hiv/aids ondermijnt alle instituties en voorzieningen die essentieel zijn voor een democratische en stabiele samenleving. Onderwijs, gezondheidszorg, reinigingsdiensten, het ambtenarenapparaat, politie, leger: hiv/aids leidt tot een uitholling van de publieke sector en draagt er sterk aan bij dat burgers hun vertrouwen in het functioneren van de staat verliezen.

Wat de economische gevolgen van de aidsepidemie precies zijn, valt volgens economen moeilijk vast te stellen, maar één conclusie is: de economische schade door aids overtreft de buitenlandse hulp die Afrika krijgt.
De ontwikkeling van Zambia stokt mede hierdoor.

Het zijn vooral jonge mensen in de bloei van hun leven die aan aids overlijden. Het zijn vaak de ouderen die hun kinderen moeten begraven en alleen voor de zorg van kleinkinderen komen te staan. Hiv/aids leidde in Zambia al tot honderduizenden wezen, die allang niet meer door familie kunnen worden opgevangen.

De epidemie heeft uiteraard ook enorme invloed op NiZA’s partnerorganisaties en hun staf. Medewerkers of hun families worden ziek of overlijden. De ziekte dringt door in het dagelijkse werk door vragen over de rechtspositie van zieke werknemers of de beschikbaarheid van medicijnen. Maar ook de vraag hoe je met voorlichting kunt bijdragen aan een effectieve bestrijding van de ziekte.

In 2005 startte NiZA met de ontwikkeling van een programma dat zich richt op de relatie tussen hiv/aids en democratisering. Vóór alles door in Zambia op nationaal en lokaal niveau lobby te ondersteunen voor effectief beleid – beleid dat in het bijzonder de rechten van vrouwen en meisjes met hiv/aids waarborgt. Verder stimuleert NiZA structurele aandacht voor de ziekte – binnen de eigen gelederen, onder partners en in alle activititeiten.

printversie

Interne links naar partnerorganisaties:
Non-Governmental Organisations’ Co-ordinating Committee (NGOCC)
Women for Change (WFC)

Externe links:
HIV and AIDS in Zambia, the epidemic and its impact: www.avert.org/aids-zambia.htm