Activiteiten van de stedenband vanaf 1999

Door het naderende einde van de stedenband met Beira heeft de Stedenband/NiZA zich intensief bezig gehouden met de vraag: hoe verder.
Aan integratie van de stedenbandactiviteiten, contacten en kennis binnen NiZA wordt hard gewerkt. NiZA gebruikt de afbouwperiode van de stedenband om ontstane netwerken, know how en projecten in te bedden binnen de verschillende NiZA programma’s.

In september 2003 verscheen de laatste nieuwsbrief. Via de nieuwsbrief bleven de Amsterdammers op de hoogte van de gebeurtenissen in Beira en Amsterdam. Alle nieuwsbrieven zijn op deze website na te lezen.
De website van de stedenband www.niza.nl/beira blijft uiteraard bestaan.

Activiteiten in de periode 1998 – 2003:

Avro Documentaire: Dubbelklik
Dubbelklik is een documentaire-serie van de AVRO waarbij jongeren uit verschillende continenten een passie delen en een week lang met elkaar optrekken. In één van de afleveringen, Beira B. Boys, staat de muzikale / culturele uitwisseling tussen twee jonge breakdancers uit Nederland en dansers van de muziekgroep Djaaka uit Beira centraal. De Nederlandse jongens verbleven een week lang in Beira. In oktober 2003 was de aflevering op televisie te zien. De VHS-video is te bekijken op het BIDOC en te leen voor 1 week.

Levend Jaarboek
Ieder jaar organiseert NiZA het Levend Jaarboek. In 2003 vond het plaats op vrijdag 26 september 2003 in Felix Meritis. Ook de stedenband leverde haar bijdrage. De documentaire Dubbelklik (Beira B-Boys) werd vertoond. Susanne Heering van AT5 interviewde de twee dansers en de regisseur.
Naast dit optreden werden vele activiteiten georganiseerd; zo werd bijvoorbeeld een deel van de Mozambikaanse kunststukken van Arms into Art tentoongesteld. Van de kustenaars was Gonçalo Mabunda aanwezig.

Tinotenda circusproject
Van april tot en met augustus 2003 ondersteunde NiZA een project voor straatkinderen. Door middel van creatieve workshops werden de talenten van straatkinderen ontwikkeld. Onder begeleiding is men bezig geweest met zingen, dansen, muziek maken en het nadoen van acrobaten en clowns.
De straatkinderen van opvanghuis Tinotenda hebben genoten en de talenten die ontwikkeld zijn kunnen sindsdien gebruikt worden in het dagelijks leven.

Aardse Paradijzen
Op 17 augustus 2002 werd in het openluchttheater in het Vondelpark de fototentoonstelling “Aardse Paradijzen” feestelijk geopend. Mevrouw van den Hoven, de wethouder van Milieu van het stadsdeel Oud-Zuid, verrichtte de officiële opening. De tentoonstelling laat zien hoe bewoners van Amsterdam, Beira en Managua parken en openbare ruimtes in hun stad gebruiken en beleven. De foto’s zijn door de gebruikers zelf of met hun hulp gemaakt. Op de foto’s laten zij zien wat ze mooi vinden of juist niet, wat ze opvalt, waaraan ze zich ergeren of wat ze vrolijk maakt.
De honderden bezoekers konden genieten van een programma met Afrikaanse muziek, Mozambikaanse en Nicaraguaanse dansworkshops en verschillende activiteiten voor kinderen. NiZA was evenals de andere organisatoren SAM, OSA en Wijkcentrum Oud Zuid aanwezig met informatie over de stedenbanden, Mozambique en Nicaragua. Na de opening was de expositie te zien in verschillende kerken, scholen, wijkcentra en bibliotheken in het stadsdeel Oud-Zuid.

Op 7 september 2003 heeft dit project een vervolg gekregen in een ander beroemd park in Amsterdam: het Sarphatipark. Ditmaal werd nauw samengewerkt met wijkcentrum de Pijp en kwamen de gebruikers van dit park ‘in the picture’. De foto’s van Managua en Beira werden opnieuw tentoongesteld. Ook dit evenement werd opgeluisterd door een mozambikaans en Nicaraguaans optreden. De opening werd verricht door wijkwethouder Joep Blaas.

Ziekenhuizen-link
De Stedenband heeft contact gelegd de medische faculteit van de Katholieke Universiteit in Beira en het Amsterdams Medisch Centrum/Lucas Andreas Ziekenhuis in Amsterdam. Dit contact leidde eind 2002 tot een identificatiemissie van een aantal artsen uit Amsterdam aan de medische faculteit en het Centraal Ziekenhuis in Beira. Het bezoek leidde tot verschillende uitwisselingen. Zo hebben de Amsterdamse ziekenhuizen geholpen bij het opzetten van een kleine kliniek voor chronisch zieken. Ook zijn er plannen om de medische studenten bij hun stages in het ziekenhuis te laten begeleiden door Amsterdamse artsen.

‘À la carte zuidelijk Afrika’
Op 5 oktober 2002 organiseerden NiZA en het KIT gezamenlijk het evenement ‘Á la carte Zuidelijk Afrika’. Het evenement viel samen met de opening van de expositie Familieverhalen uit Zuid-Afrika in het KIT Tropenmuseum Op deze dag heeft het publiek actief (nader) kennis kunnen maken met de regio waarin NiZA actief is. Dit evenement kwam in de plaats van het jaarlijks door NiZA georganiseerde Levend Jaarboek.
De stedenband leverde een belangrijke bijdrage aan het evenement in de vorm van een optreden van de traditionele muziekgroep Djaaka uit Beira. Verder las de schrijfster Mary Ann Sandifort voor uit haar boek ‘De Cholerafabriek’, waarin zij de ervaringen van een tweejarig verblijf in beira beschrijft. Er volgde een publiek interview en een signeersessie.
Voor de discussie rondom de aidsproblematiek in Mozambique die volgde op de film A Miner’s Tale nodigde de stedenband een jonge Mozambikaan, een arts en een aidsvoorlichtster die twee jaar in Beira werkte uit.

Ondersteuning van de onafhankelijke media
De stedenband ondersteunde in 2002 het journalistieke netwerk in Beira. ASSERCO organiseerde een seminar met de oprichting van AJIS, een vereniging voor onafhankelijke journalisten, als concreet resultaat.

Schoolbanken voor Beira
Wie langs de basisscholen in Beira gaat, ziet veel schoolkinderen in kleermakerszit op de grond zitten. In deze ongemakkelijke houding moeten zij leren schrijven, wat hun schrijfkunst en houding geen goed doet. Een van de scholen in Beira kwam zelf met het verzoek om een schoolbankenproject. NiZA organiseerde tussen december 2000 en juli 2001 een inzamelingsactie onder de Amsterdamse bevolking. De opbrengst bedroeg €9.800, waarvan het grootste deel geschonken is door het Gemeentelijk Waterleidingbedrijf Amsterdam.

In samenwerking met de Onderwijsdienst en ASSERCO in Beira werden van dit ingezamelde geld een groot aantal schoolbanken voor de leerlingen en een aantal tafels en stoelen voor de leraren gemaakt. Het schoolmeubilair werd gemaakt door de lokale timmermanscoöperatie Apai Apa Mudzi.

Watermanifestatie en latrineproject
In juni 2001 hebben, op initiatief van het stadsdeel Oud-Zuid, verschillende activiteiten plaatsgevonden rondom het thema (duurzaam) watergebruik. In de organisatie zaten kerkgenootschapen, buurt- en milieuorganisaties. Er waren excursies, exposities, workshops, films en kinderactiviteiten in de buurt. Gedurende de watermanifestatie is geld ingezameld voor de aanleg van latrines in Beira. Voor deze actie is ook een informatiefolder uitgebracht. De actie bracht fl.1.140 op.
Naast de bouw van latrines bestond het project uit voorlichting over het gebruik en beheer van de latrines.

Lees meer over: Latrines voor Beira

Kunst in Samporia
Op 23 augustus 2000 verzamelden 14 kunstenaars uit Zimbabwe, Berlijn, Bristol, Amsterdam en Götenburg zich in een vissersdorpje langs de kust van Zweden. Deze steden hebben net als Amsterdam een stedenband met Beira. Zij namen deel aan een internationale schildersworkshop en werkten anderhalve week lang samen in het atelier.
Van de werken die zij in deze periode schilderden, kozen ze er ieder twee uit die deel uitmaakte van de Samporia expositie. Deze expositie reisde langs alle deelnemende steden en
eindigde in Beira

Foto-expositie
In de zomer van 2000 is, als resultaat van de inzet van middelbare scholieren uit Amsterdam en Beira, een foto-expositie gehouden. Aan de hand van een aantal thema’s hebben scholieren uit beide steden hun leefomgeving gefotografeerd. Dit resulteerde in acht panelen vol foto’s met Portugese en Nederlandse tekst erbij. De expositie is op 23 juni 2000 geopend door Mevrouw Reina Spier, VVD gemeenteraadslid met een muzikale noot van het Mozambikaanse koor Kendlemuka en heeft zes weken op het stadhuis in amsterdam gehangen. Vervolgens is de tentoonstelling afgereisd naar Beira waar deze op de betrokken scholen geëxposeerd werd.

Reparatie aan het dak van de Samora Machel school in Beira

Wederopbouwproject
In het voorjaar van 2000 werd Beira getroffen door de cycloon Eline, die een enorme ravage aanrichtte. Vele golfplaten daken werden beschadigd of waren weggewaaid waardoor grote waterschade was ontstaan. De gemeente Amsterdam stelde Fl.325.000 voor wederopbouwprojecten in Beira beschikbaar
NiZA selecteerde op verzoek van de gemeente een zevental projecten op het terrein van basisonderwijs, een lerarenopleiding, blindeninstituut, kinderdagverblijven, een ziekenhuis, gezondheidscentra en wegenbouw.

Lees meer: Wederopbouw in Mozambique

Rampenfonds
In het voorjaar van 2001 had Mozambique voor het tweede opeenvolgende jaar te maken met extreme regenval en overstromingen. Gebouwen, wegen en huizen hebben ernstig geleden onder de zware regenval.
De gemeente Beira deed nogmaals een beroep op haar zusterstad en de gemeente Amsterdam stelde € 90.000 beschikbaar voor herstelwerkzaamheden.NiZA voerde in samenwerking met Asserco herstelwerkzaamheden uit. Als eerste werd door NiZA en Asserco het dak van de Samora Machel, de enige openbare middelbare school in Beira, aangepakt. Vervolgens kwamen nog een zestal basisscholen in Beira aan de beurt en werd een aanvulling verzorgd van medicijnvoorraden voor een groot aantal gezondheidsposten in de buitenwijken

Bestuurstraining
De gemeentebestuurders van Beira missen vaak de kennis om de problemen en behoeften van de gemeente op schrift te stellen. In samenwerking met de lokale ontwikkelingsorganisatie ASSERCO is door de gemeente Amsterdam een trainingsprogramma op poten gezet. In 2001 werden twee sessies van het trainingsprogramma voor gemeentebestuurders verwezenlijkt. Een Nederlandse delegatie, bestaande uit een vertegenwoordiger van de gemeente Amsterdam, Jos Vernooij, een vertegenwoordiger van VNG International, Frans van Gerwen en de coördinator van de stedenband/NiZA, Maaike Blom, bezocht eind 2001 Beira. Tijdens dit bezoek vond de derde sessie plaats.

Lees meer over het trainingsprogramma

Vrouwenorganisatie Muleide
Traditioneel leven de meeste vrouwen in Mozambique binnen gesloten familiestructuren waarin de stem van hun echtgenoot domineert. Bij zaken als huiselijk geweld, echtscheiding, erfenis en strijd om ouderlijke macht komen vrouwen er vaak bekaaid vanaf.
NiZA heeft een aantal jaren de vrouwenorganisatie Muleide ondersteund. Deze organisatie informeert vrouwen over hun rechten en assisteert pro-deo bij rechtzaken.
Het project leidt vrijwilligers op die zich richten op de psychische ondersteuning van vrouwen. Muleide is in Beira het enige steunpunt waar vrouwen met problemen hun recht kunnen halen.

Lees ook: Echtscheidingen in Mozambique