Nieuwe daken
Op de dag van aankomst was het meteen raak: of ik basisschool Ceramica officieel wilde openen in het bijzijn van de directie, de leraren en leerlingen, en radio Mozambique. De school werd als eerste van de 17 basisscholen opgeleverd met een nieuw dak. Met een nog wazig hoofd van de lange reis, toog ik in de middag naar deze school aan de buitenrand van de stad. Hotsend en botsend ging het over de onverharde weg, langs rijstvelden, lemen hutten, rondscharrelende kippen, en vooral veel joelende kinderen. Ik had het gevoel dat ik niet meer in de stad maar op het platteland was, maar de Directeur Onderwijs verzekerde mij dat dit gebied nog binnen de stadsgrenzen van Beira viel. De ceremonie verliep uitstekend, compleet met lintje knippen, champagne, een opvoering van de schoolkinderen en toespraken van de hooggeëerde gasten.
Gedurende mijn verdere verblijf in Beira heb ik nog een aantal scholen bezocht, de twee crèches, het blindeninstituut, en de lerarenopleiding. Alle gebouwen zijn volgens plan van een nieuw dak voorzien. Andere reparatiewerkzaamheden zijn ook verricht als dit nodig bleek, zoals schilderwerk, vernieuwen van elektriciteit, vensters en kozijnen. De dienst Publieke Werken stond in de startblokken om een aantal hoofdstraten in de stad te herstellen, maar zaten nog te wachten op de aanlevering van grind en cement uit Zimbabwe.
Dramatische toestand gezondheidszorg
Ik heb een rondleiding gehad door het centrale ziekenhuis en de drie gezondheidsposten van de stad. Voor het ziekenhuis zal Amsterdam medicijnen leveren en voor de gezondheidsposten financiert de zusterstad van Beira enkele reparatiewerkzaamheden. De situatie in de gezondheidszorg stemde mij zeer droevig. Ik was onthutst na een dag langs deze instellingen gevoerd te zijn. Er is werkelijk niets: geen watten, geen pleisters, geen infusen, laat staan geavanceerdere medicijnen of apparatuur. Er was net een jongen van 22 binnengekomen in een astmatische shocktoestand. Hij overleed ter plekke aan een hartstilstand in de kamer naast mij, omdat het bewuste medicijn niet beschikbaar was. Een medicijn dat in Nederland werkelijk in elke apotheek verkrijgbaar is.
De gebouwen verkeren in een deplorabele staat. Vocht en schimmelplekken op het zwarte beton, elektriciteitskasten waarvan de draden zo naar buiten steken, patiënten opeen gepropt in overvolle wachtkamers, waar de geur van ether zich mengt met de geur van zweet en opgedroogd bloed. De bijdrage van Amsterdam is een begin, maar er moet hier helaas nog zoveel meer gebeuren.
Verjaardag Beira
Hoewel ik op sommige dagen moedeloos werd van de niet afhoudende ellende en het oneindige gebrek aan alles in Beira, heb ik natuurlijk ook leuke dingen meegemaakt zoals de verjaardag van de stad op 20 augustus. Dat was een feestelijke dag vol ceremonies, muziek, sportwedstrijden en optredens. Ik maakte deel uit van de officiële delegatie en volgde in de voetsporen van de burgemeester en zijn wethouders. Het begon met een kranslegging bij het heldenmonument waar de gevallenen van de onafhankelijkheidsstrijd herdacht werden. Daarna werd de vlag gehesen op het centrale plein en volgde een serie toespraken en voorstellingen van schooljeugd en culturele groepen.
In de middag heb ik een heuse motorcrosswedstrijd aanschouwd die een enorme mensenmassa op de been had gebracht. Eén van de coureurs vloog uit de bocht en schoot zo met zijn motor het publiek in. Gelukkig vielen er geen ernstige gewonden, want in een EHBO post was niet voorzien, noch in een veilige marge tussen het parcours en het publiek. Vrouwenvoetbal volgde en we eindigden in het Cultuurhuis voor een voorstelling van de Beirese dansgroep. Een spetterend spektakel waar ik zeer van genoten heb.
Mijn officiële bezoeken voerden mij langs lagere en middelbare scholen, vrouwenorganisaties, ontwikkelingsorganisaties, kranten, het TV-station, meerdere werkbijeenkomsten met wethouders en burgemeester, en eindigde als kroon op mijn bezoek met de opening van de fototentoonstelling van de middelbare scholieren uit Amsterdam en Beira in het Cultuurhuis in Beira. Doodmoe maar voldaan vertrok ik weer richting Amsterdam, met een hoofd vol plannen en een koffer vol spullen.
