|
|
 |
Cyril Ramaphosa Advocaat, zakenman, vakbondsleider, toponderhandelaar en politieke kroonprins
Matamela Cyril Ramaphosa (Johannesburg, 1952) is momenteel één van de voornaamste vertegenwoordigers van het zwarte Zuid-Afrikaanse entrepreneurschap. Hij koos in 1996 voor het bedrijfsleven en is een pleitbezorger van zwarte machtsvorming in de Zuid-Afrikaanse economie.
Ramaphosa was secretaris-generaal van het African National Congress (ANC), na opheffing van de ban op de partij, van 1991 tot 1996. Als voorzitter van de Constitutionele Vergadering heeft hij mede de eerste democratische grondwet van het land opgesteld. De toponderhandelaar leidde de ANC-delegatie, die begin jaren negentig in overleg trad met de toenmalige apartheidsregering. Dit resulteerde in de verkiezingen in 1994 en daarmee de officiële afschaffing van apartheid.
Hoewel hij geruime tijd terug zijn politieke loopbaan vaarwel zei, geniet hij nog altijd grote populariteit onder de leden van het ANC. Tijdens het laatste ANC partijcongres, in december 2002, kreeg Ramaphosa de meeste stemmen ná de huidige minister van Financiën Trevor Manuel.
Anders dan veel prominente leden van het ANC, is Ramaphosa ten tijde van apartheid binnen de Zuid-Afrikaanse grenzen politiek actief geweest. Matamele Cyril Ramaphosa groeide op in Johannesburg. Zijn vader was politieagent, die overigens ontslag nam nadat zijn beide zonen waren opgepakt. Zoon Cyril werd advocaat.
Ramaphosa verdiende zijn sporen in de vakbond in de jaren tachtig, al was hij ook als studentenleider actief aan de University of the North. Mid-jaren zeventig belandde hij twee maal in de gevangenis, onder meer vanwege deelname aan een pro-Frelimo manifestatie.
Ramaphosa stond in 1982 aan de basis van de NUM (National Mineworkers Union), de grootste mijnwerkersorganisatie. Hij organiseerde de eerste massale staking onder mijnwerkers. Later was hij betrokken bij de vorming van de invloedrijke vakcentrale Congress of South African Trade Unions (Cosatu), in 1985.
Eind jaren negentig trad hij op als voorzitter van de Black Empowerment Economic (BEE) Commission, die zich inzet om zwarte ondernemers meer invloed te laten krijgen in het voorheen witte zakenbolwerk. Hieruit voortkomend is de BEE Strategy afgelopen maart in het parlement gepresenteerd.
Ramaphosa begon zijn zakenloopbaan met het consortium Nail. Inmiddels is hij met zijn bedrijf Millennium Consolidated Investments doorgedrongen tot meerdere sectoren van de Zuid-Afrikaanse economie. De mijnindustrie is daar recentelijk bijgekomen. Hij bezet verschillende topposities, zo is hij voorzitter bij Johnnic Industrial Corporation en directeur van South-African Breweries.
Op de officiële ANC-site staan zijn hobby's vermeld; luisteren naar John Coltrane's cool jazz en vissen op forel. Naar verluidt bracht de laatste liefhebberij het overleg in 1992 tussen ANC en de toenmalige regering-De Klerk in een stroomversnelling. Dat overleg was vastgelopen na de moord op ANC-er Chris Hani. Ramaphosa haalde een vishaakje uit de vinger van regeringsonderhandelaar Roelf Meyer. Daardoor ontstond een band die van cruciaal belang was voor de verdere onderhandelingen tot de verkiezingen in 1994.
Op internationaal gebied is Ramaphosa als onderhandelaar actief. Zo was hij in 2000 wapeninspecteur bij de ontwapening van de IRA in Noord-Ierland.
Mandela zei over hem in 2001: "Cyril Ramaphosa is een architect geweest van het huidige Zuid-Afrika. Hij leidde het onderhandelingsteam. Hij heeft zo'n indruk gemaakt, dat vriend en vijand hem nog altijd beschouwen als de man die de vreedzame overdracht heeft mogelijk gemaakt. Als hij zou willen terugkeren (in de politiek), dan beschikt hij over de juiste capaciteiten en dan zou hij één van de geschikte mensen zijn om Zuid-Afrika te leiden."
Zelf zwijgt hij over een mogelijke terugkeer naar de politiek. Niettemin zou de relatief jonge Ramaphosa zich - na twee termijnen van Thabo Mbeki - in 2009 nog kandidaat kunnen stellen voor het presidentschap.
| |
|
|
|
| | | |
|
