Berichten uit Mozambique

Missies over en weer De burgemeester van Beira, Chivavica Muchangage, heeft laten weten graag Amsterdam te bezoeken om kennis te maken en nieuwe plannen te maken over de voortzetting van de stedenband. Hij had eigenlijk al in december 1999 willen komen, maar vanwege de verkiezingen in Mozambique moest hij dit bezoek annuleren. Het lijkt erop dat zijn bezoek in het komende voorjaar zal plaatsvinden. Er zullen dan waarschijnlijk ook afspraken gemaakt worden over een tegenbezoek van een Amsterdamse missie aan Beira.    Spanningen na nipte verkiezingswinst Frelimo President Joaquim Chissano (Frelimo) heeft de Mozambikaanse presidentsverkiezingen gewonnen, die op 3, 4 en 5 december plaatsvonden. Hij behaalde 52,3 procent van de stemmen, terwijl zijn rivaal Afonso Dhlakama (Renamo) bleef steken op 47,7 procent; een verschil van tweehonderdduizend stemmen. De parlementsverkiezingen, gelijktijdig gehouden, leverden eveneens een overwinning op voor regeringspartij Frelimo. Ze behaalde 133 zetels, tegen 117 zetels voor de oppositiecoalitie Renamo-Verkiezingsunie. De overige negen deelnemende partijen wisten geen enkele zetel te veroveren. Vergeleken met de vorige verkiezingen in 1994 leed Frelimo verlies. Een klap was dat Renamo in de hoofdstad Maputo stevig groeide en de meerderheid behaalde in de provincie Niassa, traditioneel een provincie met een Frelimo-meerderheid. De opkomst was met 75 procent zonder meer goed, zeker in vergelijking met de 10 procent bij de lokale verkiezingen in 1998. Een internationale waarnemersmissie onder leiding van Jimmy Carter verklaarde de verkiezingen "vrij en eerlijk". Er werden echter wel wat incidenten gemeld. In Maputo meldden zich op drie plekken meer kiesgerechtigden dan er op de kieslijst stonden. In de provincie Zambézia konden achtduizend mensen niet stemmen omdat de stembureaus niet opengingen. In Beira werden vier Renamo-functionarissen opgepakt wegens het stelen van stembiljetten. Daarnaast waren er veel problemen wat het tellen van de stemmen. Een combinatie van slecht weer, onduidelijk ingevulde stembiljetten, haperende computers, slechte infrastructuur, trage werkwijze en wantrouwen tussen Frelimo en Renamo leidde ertoe dat de officiële uitslag meer dan twee weken op zich liet wachten. Renamo heeft zich intussen een slecht verliezer getoond en verklaard dat de verkiezingen vervalst zijn. De oppositiepartij eist nieuwe verkiezingen. Instabiliteit dreigt indien Renamo bij dit standpunt blijft. Vooralsnog kunnen president Chissano en zijn Frelimo weer vijf jaar regeren. Door de krappe parlementaire meerderheid moet terdege rekening worden gehouden met Renamo. Het scenario van president Chissano die moet regeren met een Renamo-meerderheid in het parlement, is gelukkig geen waarheid geworden. Het zou geleid hebben tot wederzijdse blokkades, die het land vrijwel onbestuurbaar gemaakt zouden hebben.    Groot-Brittannië schrapt schulden Mozambique Goed nieuws voor Mozambique en andere arme landen met een zware schuldenlast: op 17 december schrapte Groot-Brittannië alle bilaterale schulden van de 25 armste landen, waaronder Mozambique. De Verenigde Staten kondigden al in oktober aan hetzelfde te willen doen voor de 41 armste landen. Frankrijk, Italië en Japan staan op het punt te volgen. Het belang van deze stappen zit niet in het geld dat het de ontwikkelingslanden oplevert; dat bedrag is gering en bovendien zijn dit soort schulden allang afgeschreven. Veel belangrijker is dat ze een politieke signaal vormen. Onder druk van de campagne Jubilee 2000, die lobbyt voor schuldkwijtschelding voor de 41 armste landen, lijkt de internationale gemeenschap daadwerkelijk iets te willen doen aan de wurgende schuldenlast van Mozambique en andere landen. Wanneer schrapt Nederland de schulden van de 41 armste landen?