| Beira, een veel te natte stad |
Rik Mars, van de Gemeentewaterleidingen Amsterdam (GWA), is onlangs in Beira op bezoek geweest bij het zusterbedrijf Aguas da Beira. Hij waarschuwt voor een verslechterende situatie in de stad als het waterleidingbedrijf in de Mozambikaanse havenstad niet meer financiële armslag krijgt. 
eira is gelegen op de kustvlakte nabij de monding van de rivier de Pungue. Een laaggelegen gebied dat niet makkelijk afwatert. Het is er tropisch heet en vochtig. Niet de meest gezonde omgeving. De laatste jaren is de situatie verslechterd. Het afwateringssysteem wordt niet meer onderhouden en de uitwateringssluis is kapot. Bij eb zou het water uit de stad moeten worden geloosd en bij vloed behoort de sluis dicht te staan. In plaats daarvan stroomt de zee nu met het tij vrij in en uit. Bij inkomend tij vind je vissers die in het afwateringskanaal hun netten uitzetten. Het is blijkbaar een goeie stek.
Vooral in de regentijd is de stad veel te nat. Sommige huizen zijn dan niet meer met droge voeten te bereiken. Rondom de stad zijn in de oorlog uitgebreide wijken ontstaan met nieuwkomers in schamele onderkomens. Deze wijken kennen geen voorzieningen als drinkwater of riool. Het vuil ligt er overal langs de straten, mensen doen hun behoeften langs de kant van de weg en halen water uit de poelen en putten die her en der gegraven zijn. De bewoners hebben bovendien onvoldoende te eten en zijn daarmee vatbaar voor ziektes. Na de hevige regens van december is in Beira een cholera-epidemie uitgebroken. Duizenden mensen zijn ziek geworden en enige honderden hebben de ziekte niet overleefd. Cholera is een ziekte die gepaard gaat met hevige diarree. Binnen 24 uur kan een cholerapatiënt acht liter vocht verliezen. Aan die uitdroging bezwijken de meesten. Vocht toedienen en uitdroging voorkomen is dan ook de belangrijkste behandeling. Cholera wordt overgedragen door fecale besmetting. De situatie in de sloppenwijken blijkt dus ideaal voor een cholera-epidemie. In eerste instantie werd de cholera min of meer ontkend. Pas na enige weken werd groot alarm geslagen. Er waren toen al 3.000 geregistreerde gevallen en het ziekenhuis kon de stroom van patiënten totaal niet aan. De situatie was ernstig genoeg voor Artsen zonder Grenzen om een team te sturen. Ruim veertig doktoren, verplegers, logistieke specialisten en administrateurs hebben de epidemie groots aangepakt. Er is een noodhospitaal ingericht om het ziekenhuis te ontlasten en er is een nooddrinkwatervoorziening gebouwd, want veilig drinkwater is de beste manier om verdere uitbreiding van de epidemie te voorkomen. Aguas da Beira, het waterleidingbedrijf waar wij mee samenwerken, heeft slechts een zeer beperkte capaciteit en de sloppenwijken zijn gewoon niet aangesloten. Daarom heeft Artsen zonder Grenzen in de meest kritische wijken een aantal opvouwbare tanks en distributiekranen neergezet. De tanks worden gevuld vanuit tankauto's, die hun water bij een pompstation van Aguas da Beira halen. Het water wordt eerst nog stevig gechloord om alle ziektekiemen te doden. De behoefte aan dit water is groot. De tanks zijn meestal in een mum van tijd leeg, sneller dan de tankauto's ze weer kunnen vullen. 
Mensen staan in de rij voor een waterdistributiepunt. Inmiddels is de cholera door deze maatregelen op zijn retour, maar voorlopig blijft er natuurlijk besmettingsgevaar. Hygiëne blijft ook voor ons heel belangrijk. Geen ongekookt voedsel, uiterst behoedzaam met drinkwater en veel handen wassen. Hoe het met de watervoorziening van de sloppenwijken verder moet gaan is nog niet duidelijk. De systemen met de opvouwbare tanks zijn niet langdurig te onderhouden, al zal Artsen zonder Grenzen ze waarschijnlijk laten staan. Maar wie gaat ze vullen als de tankauto's niet meer door deze hulporganisatie betaald worden? Tot nu toe stelde Aguas da Beira het water gratis beschikbaar. Maar het is zelf een arme organisatie die het zich niet kan veroorloven langdurig water te leveren zonder dat daar inkomsten tegenover staan. Wie gaat het water betalen? De overheid zou het moeten overnemen, maar ook die hebben daarvoor nauwelijks middelen. Vroeger of later zal het dus weer gedaan zijn met betrouwbaar drinkwater voor de sloppenwijken. Dan keert iedereen weer terug naar de oude gewoontes en krijgt de cholera een nieuwe kans. |
 |
 |
 |