Grondstoffenroof en schuldigen?
De DRC wordt sinds 1998 geteisterd door een burgeroorlog. Het merendeel van de betrokken partijen hebben hun strijd gefinancierd uit de illegale handel in grondstoffen. In rapporten van het inspectiepanel van de Verenigde Naties en de Belgische en Engelse overheid, wordt verwezen naar verschillende bedrijven en partijen die zich schuldig hebben gemaakt aan deze grondstoffenroof. Deze onderzoeken hebben tot nu toe weinig harde maatregelen opgeleverd en de schuldigen zijn niet bestraft, aldus de maatschappelijke organisaties. De Congolese bevolking lijdt nog steeds onder de conflicten en heeft weinig zicht op verbetering.
Aanbevelingen
De organisaties doen aanbevelingen aan verschillende groepen die direct of indirect betrokken zijn bij de grondstoffenroof.
De Verenigde Naties
De Verenigde Naties zouden erop moeten toezien dat de voorgestelde sancties van het VN-Expert Panel ook daadwerkelijk worden uitgevoerd. Hiervoor is een internationaal tribunaal wenselijk. Verder zou er, vergelijkbaar met het 'Kimberley' controlesysteem voor diamanten, ook voor andere grondstoffen een controlemechanisme moeten komen dat de financiering van oorlogen met inkomsten uit grondstoffenhandel bemoeilijkt. Ten slotte zou MONUC, het vredesleger van de Verenigde Naties meer mogelijkheden en middelen moeten krijgen om het vredesproces in de DRC te bewaken.
De internationale overheden
De Belgische senaat bracht onlangs een rapport uit over betrokkenheid van Belgische bedrijven bij de grondstoffenroof. Congolese delegaties raden de senaat aan om het rapport, dat (in tegenstelling tot andere bewijzen) geen bedrijven noemt die zich schuldig hebben gemaakt aan grondstoffenroof, te herzien. Aanbevelingen volgen ook over het opstellen en toepassen van andere maatregelen en naleving van de OESO richtlijnen, om bedrijven in eigen land verantwoordelijk te stellen voor hun optreden in het buitenland. Rechter Michel Claes die het onderzoek over grondstoffenroof leidt, wordt aangemoedigd zijn werkzaamheden te vervolgen.
Andere overheden overal ter wereld en bedrijven worden gevraagd om de sancties die zijn voorgesteld door het expert panel van de Verenigde Naties toe te passen en de OESO richtlijnen na te leven. De Britse overheid wordt gevraagd om het vredesproces te steunen en de overheid van Uganda en Rwanda te dwingen om de territoriale- en mensenrechten van de DRC te respecteren.
De Democratische Republiek Congo
Het Congolese volk en regering wordt gevraagd om zich sterk te maken tegen de corruptie in het land. Alle contracten over grondstoffenexploitatie die tijdens de oorlog zijn gesloten moeten worden herzien om te garanderen dat de inkomsten van natuurlijke rijkdom ook ten bate komen aan het Congolese volk.
De maatschappelijke organisaties verklaren het Congolese volk te willen mobiliseren om de roofpraktijken in het land nu en in de toekomst te stoppen. De strijdende partijen wordt gevraagd om alle schendingen van mensenrechten en roof van natuurlijke rijkdommen te stoppen en zich te committeren aan het Lusaka vredesakkoord om tot nationale verzoening en een eenheid van staat te komen.
De internationale gemeenschap wordt gevraagd om solidariteit te betuigen met het Congolese volk via de maatschappelijke organisaties in de DRC.
Bron: Déclaration de la société civile de la République Démocratique du Congo au sujet de l’exploitation illégale des ressources naturelles et conflit dans le pays. (pdf-doc) Engelse vertaling
Lees rapport Belgisch Senaat: Vaststellingen en aanbevelingen, februari 2003
Lees rapport VN inspectie panel: Final report of the panel of experts on the illegal exploitation of natural resources and other forms of wealth of the DRC, oktober 2002
