21 oktober 2002
Diamonds: a journalist's best friend?
reactie op artikel NRC Handelsblad


Botswana werkt hard aan het imago van haar diamanten. Blijkbaar met succes. “Schoolkinderen uit Botswana vieren skivakanties in Zwitserland", schrijft Lolke van der Heide in NRC Handelsblad van 15 oktober. Fatal Transactions is niet onverdeeld blij met het stuk.

De zin over Botswaanse schoolkinderen op skivakantie in Zwitserland dient om aandacht te trekken voor een verhaal over de grote welvaart die de diamantindustrie Botswana heeft gebracht. Fijn voor dit groepje kinderen natuurlijk.

Prettig ook voor hen dat zij niet in Angola, Sierra Leone of de Democratische Republiek Congo wonen, waar veel van hun leeftijdsgenootjes onder dwang voor een hongerloon diamanten moeten winnen in gevaarlijke mijnen, of seksuele diensten moeten aanbieden aan de mijnwerkers of hun bewakers. Ze worden gelukkig ook niet, amper tien jaar oud, ingezet als soldaat, om de diamantmijn van een concurrerende warlord te veroveren. Bovendien horen deze kinderen niet bij de 47% van de Botswaanse bevolking die onder de armoedegrens leeft, of de 33 procent die van minder dan een dollar per dag moet rondkomen, en zijn hún ouders niet met HIV-besmet, in het land dat het hoogste percentage seropositieven kent van de hele wereld.

De diamantsector had de afgelopen jaren te lijden onder het door westerse organisaties geschapen negatieve beeld van ‘bloeddiamanten’, stelt Van der Heide. Meer dan welk ander produkt zijn de verder nutteloze glimmende stukje koolstof immers afhankelijk van hun ‘zuivere’imago.

Fatal Transactions, een campagne tegen de handel in ‘conflict- of bloeddiamanten’ waarmee oorlogen in Afrika worden gefinancierd, denkt daar anders over. De strijd was vooralsnog gericht op het instellen van een certificeringssysteem, het zogenaamde Kimberley Proces, waardoor traceerbaar wordt waar diamanten vandaan komen en of een diamant heeft bijgedragen aan het financieren van terreur..

Een systeem dat behalve bloeddiamanten ook het aantal illegale diamanten kan terugdringen, en dus plundering door corrupte leiders kan inperken. Van een boycot tegen ‘schone’ diamanten uit landen als Botswana, Zuid Afrika en Namibië is nooit sprake geweest.

En ook de opmerking dat er vrede is gesloten in de landen waar bloeddiamanten vandaan komen - Sierra Leone, Angola en Congo - behoeft enige nuancering. De vrede is bijzonder broos. Eén diamantgeile warlord volstaat om de oorlog weer te doen oplaaien.

Lees het artikel: NRC2002-10-15.htm (6 Kb)