Kunst van het volk

foto's met tekst: René Klarenbeek ZUIDELIJK AFRIKA najaar 1998 "Dear Men if you guys keep on chopping off the dignity of women and children... we will chop of yours" Worstjes Een van de grootste sociale problemen van dit moment in de townships is de stilzwijgende tolerantie van het gedrag van (vooral dronken) mannen, die zich thuis vergrijpen aan vrouw of dochter. Als teken van protest was in de straten van Pretoria eind november een 'Stop Misbruik'-mars gehouden. Toen ik de voorzitster van de Vrouwenliga van Mamelodi ontmoette tijdens een barbecue, maakte ze een bitse opmerking tegen een journalist die een grapje maakte over de mars, die door de magere opkomst niet erg geslaagd was. "Ah, mannen... Weet je wat? We should just cut it off... " Toen ik haar later weer tegenkwam, stond ze bij de barbecue worstjes om te draaien. Toen ze me vroeg waarom ik lachte, vertelde ik dat ik een leuk idee had om haar campagne op te frissen. In een vergadering van de Vrouwenliga is mijn voorstel voor dit schilderij vervolgens goedgekeurd. Ze bedongen wel dat ik het billboard op een vrijdag zou maken, want dan zou het het hele weekeinde zichtbaar zijn. De taxistandplaats bij het ziekenhuis van Mamelodi, een township bij Pretoria, was vijf weken lang het atelier van René Klarenbeek, kunstenaar uit Den Haag. Hij beschilderde er bijna iedere dag een billboard. De opdrachten kwamen van de bewoners van Mamelodi. Klarenbeek maakte zijn kwasten tot hun stem en fotografeerde daarna het resultaat plus opdrachtgever. Op deze pagina twee foto's uit de serie. De hele serie (28 stuks) wordt dit jaar tentoongesteld in Mamelodi. Eerder had Klarenbeek een vergelijkbaar project in Colombia, Brazilië en Cuba, later in Kenia. "Charles had a long way to go - and now he is proud of his air-conditioned shoes" Trots Dat mijn assistent Charles zulke slechte schoenen had, verbaasde me niet. Voor velen in zijn situatie is het leven vooral overleven. Maar wat me wel verbaasde, waren de nieuwe sportschoenen die hij thuis had staan. "Waarom doe je die dan niet aan?", vroeg ik hem. En toen vertelde hij over de periode van jaren geleden, toen zijn schoenen nog nieuw waren, en over de problemen, want de apartheid heeft ook in Mamelodi z'n sporen achtergelaten. Hij heeft het hoe dan ook overleefd en is daar nu trots op, zei hij. Die schoenen zijn voor hem het symbool daarvan. Als je littekens hebt, kun je ze beter trots laten zien. De toevoeging over luchtverversing was het consequente grapje van Charles wanneer weer iemand een opmerking over zijn schoenen maakte.