De regering heeft olie en gebruikt toekomstige olie-inkomsten als onderpand om leningen te krijgen van commerciële banken. Met dat geld worden wapens gekocht. Het rapport zet de aankopen nauwkeurig onder elkaar. Tussen 1994 en 1999 werden wapens en militaire diensten geleverd door Rusland (prominent), en verder Wit-Rusland, Bulgarije, Polen, Tsjechië, Slowakije, Oekraïne, Kazachstan, Portugal, Brazilië, China, India, Israël, Zuid-Afrika en Zimbabwe.

De Unita verkoopt diamanten aan wie maar wil en heeft in dezelfde periode wapens kunnen aankopen uit onder meer Bulgarije, ex-Joegoslavië, Oekraïne, Zuid-Afrika en vermoedelijk Noord-Korea. Omdat de VN sancties tegen de Unita hebben ingesteld, kiest men voor de aanvoer steeds andere routes: in hoofdzaak Zaïre tijdens Mobutu, Congo-Brazzaville daarna, en Zuid-Afrika voortdurend. Het rapport slaagt er in de duistere wegen van de Unita in kaart te brengen.

Wie de twee kartels in de weg loopt bij dit spel van legale, halflegale, illegale en misdadige deals, moet weg. Vooral de Unita staat bekend als een moordmachine; men leze de vele ooggetuigenverslagen die in het rapport zijn opgenomen. Beide partijen ronselen kinderen en leiden ze op tot vechtmachines, beschieten en bombarderen burgerdoelen zonder enige consideratie met de bewoners en plunderen dat het een aard heeft. De Unita houdt zich ook nog bezig met verminkingen en seksuele slavernij van vrouwen.

Het Lusaka Protocol dat in november 1994 ondertekend werd door vertegenwoordigers van regering en rebellen, had aan dit alles een eind moeten maken. De systematische ondermijning van het vredesakkoord wordt in het rapport nog even kort gememoreerd. Alex Vines stelt dat aandacht voor mensenrechten ontbroken heeft tijdens de VN-operatie die na het Lusaka Protocol de vrede moest handhaven. De vechtersbazen moesten te vriend gehouden worden en werden niet gewezen op hun verantwoordelijkheid tegenover hun eigen bevolking.

Het rapport schrijft: "Met de ineenstorting van het Lusaka Protocol lijkt het erop dat de strategie van 'horen zien en zwijgen' precies het tegendeel bereikt heeft van wat ze beoogde." Juist het gebrek aan aandacht voor afdwingbare mensenrechten tijdens VN-operaties heeft ervoor gezorgd dat straffeloosheid de norm is geworden.

Angola unravels is gedegen en gedetailleerd. Het is zeker ook buiten Angola relevant is, in gelijksoortige oorlogen zoals in Sierra Leone, Congo of Sudan. Aandacht voor mensenrechten kan dienen als politiek breekijzer. Internationale aan- en afvoerlijnen van de gangleiders en hun buitenlandse vrienden zijn bloot te leggen en af te knijpen. In het rapport staan tussen de gebruikelijke aanbevelingen enkele nieuwe en interessante aan het adres van de olie- en diamantbedrijven, om bij te dragen aan het beëindigen van de grondstoffen-voor-wapens-handel die de oorlog in Angola aan de gang houdt. Dat biedt op termijn meer kans op succes dan de ouderwetse diplomatie.

Het gehele rapport kan worden opgehaald van de webstek van Human Rights Watch