MC Complex: “In Zuid-Afrika is
geweld op straat heel gewoon”
Sanna Jansen
|
Wat is het verschil tussen een Nederlandse en een Zuid-Afrikaanse rapper? Volgens MC Complex is de Zuid-Afrikaanse hiphopscene veel meer betrokken bij de maatschappelijke realiteit. De Amsterdamse rapper bezocht in het kader van een NiZA-project zijn collega’s in Kaapstad: “Het heeft me sterker gemaakt in het schrijven van teksten.”
Voor de 25-jarige Amsterdammer Adeiye Tjon Tam Pau, alias MC Complex, is hiphop een manier van leven. “Dat hebben Nederlandse en Kaapse rappers absoluut gemeen,” zegt hij. Bij uitwisselingen tussen rappers uit Nederland en Zuid-Afrika voelde MC Complex meteen een klik: “Door je in de achtergronden van een ander te verdiepen, krijg je meer inzicht in wie je zelf bent. Dat heeft me sterker gemaakt in het schrijven van teksten. Voor de Zuid-Afrikanen geldt dat ook. Het was voor hen bijvoorbeeld verrassend om te horen dat mijn roots voor een deel in Afrika liggen omdat ik Surinamer ben. Het gaf hun een ander perspectief op Europa.”
Townships
MC Complex vindt dat er in principe geen verschil is tussen Nederlandse en Zuid-Afrikaanse rappers. Maar hij is wel diep onder de indruk van het politieke en sociale bewustzijn van zijn zuidelijke collega’s. “Die gasten zijn op vijftienjarige leeftijd al over hele heftige dingen aan het rappen,” vertelt hij. “Het is een hardere maatschappij waarin zij leven. Ze maken in mijn ogen gekke dingen mee. Geweld op straat is daar gewoon, met een grofheid die we hier niet kennen. Hiphop is duidelijk een houvast voor hen. Ze kunnen hun emoties erin kwijt.”
“Zuid-Afrikaanse rappers proberen andere jongeren duidelijk te maken dat het niet cool is om met een gun rond te lopen,” zegt MC Complex. “Op die manier kunnen ze een positieve draai aan het leven in de townships geven. In Nederland wordt ook over geweld gerapt, maar de context is hier anders. In Zuid-Afrika voel je de spanning en destructiviteit echt in het dagelijks leven.”
Greenpeace
“Rap is something you do, hiphop is something you live.” Een beroemde uitspraak van MC KRS-One, die het verschil tussen rap en hiphop helder aangeeft. Rappen is dichten op muziek: een techniek dus. Maar hiphopper zijn is iets wat je volgens MC Complex altijd uitdraagt: “Het gaat erom dat je betrokken bent bij de dingen waarover je rapt en echt iets bijdraagt aan de maatschappij. MC staat voor Master of Ceremony. Dat is een gerespecteerde hiphopper die naast zijn eigen optredens ook hiphopavonden presenteert.”
MC Complex rapt over de dingen die hem bezighouden. Zijn teksten gaan vooral over sociale en maatschappelijke onderwerpen. “Qua type zou ik onder de Greenpeacebuttons moeten zitten, maar ik voel mij niet thuis bij een club als Greenpeace,” zegt hij breed grijnzend. “Ik uit me liever in muziek. Een rap als ‘Poverty’s Paradise’ is bijvoorbeeld een aanklacht tegen oppervlakkigheid en consumentisme.”
Clubcircuit
“In Nederland voel ik mij als hiphopper tegenwoordig wel eens eenzaam,” bekent MC Complex. “Al vanaf mijn twaalfde ging ik mee met de Rhythm and Ramp Tour. Dat was in de jaren tachtig. Er waren toen hele intense battles tussen hiphoppers uit Amsterdam en Rotterdam. Tijdens een battle probeer je elkaar in tekst en rijm te overtreffen. Of je geeft in jouw rap commentaar op het onderwerp van een ander. In Zuid-Afrika zie je veel battles spontaan op straat ontstaan. In Nederland vinden de optredens plaats in het clubcircuit. Op het moment leeft hiphop veel minder onder het Nederlandse publiek. Ze luisteren naar de muziek en knikken wat. In Zuid-Afrika moedigt het publiek je juichend aan. Ze letten daar goed op de teksten. Dáármee dwing je als rapper respect af of juist niet.”
Geïnspireerd door zijn reis naar Zuid-Afrika zette MC Complex met vrienden Live on the Low op, een hiphopavond in café Winston in de Amsterdamse Warmoesstraat: “Alleen tijdens de open mike sessions in Winston voel je die typische hiphopsfeer.”
Sanna Jansen is voorlichter van het Mediaprogramma van NiZA.
Sanna@niza.nl
