'Wat een gezeur over Zimbabwe. Mugabe is gewoon uitstekend,' schrijft ene Kim Hartog op de website van weekblad Elsevier, in reactie op het bericht dat Zimbabwe is verkozen tot voorzitter van de VN-Commissie voor Duurzame Ontwikkeling. 'Uitstekend'? Sinds wanneer draagt een nietsontziende dictator, die zijn land tot aan de rand van de afgrond heeft gebracht en elk tegengeluid bruut de mond snoert door hardhandige knokploegen en bloeddorstige milities op zijn oppositie af te sturen, het stempel 'uitstekend'?
Hooguit zou zijn talent voor spindoctoring en zelf-PR een voldoende kunnen krijgen: dankzij Mugabes propagandamachine - het enige wat geolied draait in Zimbabwe - zijn er blijkbaar nog steeds mensen die geloven dat het allemaal best meevalt in de voormalige graanschuur van Afrika.
ZimbabweWatch weet beter. Wij spreken dagelijks Zimbabwanen die lijden onder Mugabes schrikbewind. Mensen die honger hebben omdat er een chronisch voedseltekort is, mensen die op straat leven omdat de regering hun huis omver heeft gebulldozerd, mensen die worden opgepakt en gemarteld omdat ze fluisterend protest aantekenen tegen de wurggreep van een overheid die keer op keer hun mensenrechten schendt.
De inflatie in Zimbabwe is met 2,200% de hoogste ter wereld. De prijs van een brood is 's middags het dubbele van de prijs 's morgens. Er is nauwelijks brandstof of elektriciteit. De voorheen vruchtbare akkers liggen er verdord en verwaarloosd bij. De gemiddelde levensverwachting is 34 jaar - alleen Mugabe stevent af op de platina leeftijd van 85.
Als één land een schoolvoorbeeld is van drastische sociaal-economische achteruitgang, dan is het Zimbabwe. Het is daarom een aanfluiting dat Zimbabwe, of all countries, is verkozen tot voorzitter van een VN-commissie die duurzame ontwikkeling nastreeft.
Van de 53 landen die zitting hebben in deze commissie, waaronder Nederland, stemden er 26 vóór. Dit valt op geen enkele wijze te verdedigen. Integendeel: de benoeming van Zimbabwe druist in tegen alles waar de commissie voor staat.
Twee voorbeelden:
- De commissie beoogt landdegradatie te voorkomen. Sinds de (in principe noodzakelijke) landhervormingen in 2000, waarbij witte boeren op al dan niet wrede wijze werden verjaagd en de agrarische bedrijven als assets werden verdeeld onder graaiende partijgenoten en volgelingen van Mugabe, heerst in Zimbabwe landdegradatie 'volgens het boekje'. Minister van Milieu en Toerisme Francis Nheme, die het voorzitterschap van de VN-commissie zal bekleden, wordt er zelfs openlijk van beschuldigd dat hij zijn farm bewust heeft laten verloederen.
- De commissie wil toegang tot informatie bevorderen. In Zimbabwe worden alle media beheerst en gecontroleerd door Mugabes regime. Onafhankelijke journalisten opereren vanuit het buitenland, kritische journalisten wordt het zwijgen opgelegd of ze worden vermoord.
ZimbabweWatch vindt dat de Verenigde Naties - en Nederland als lid van de commissie voor duurzame ontwikkeling - met de benoeming van Zimbabwe als voorzitter een modderfiguur slaat. Rijst de vraag: waarom heeft men gekozen voor Zimbabwe, een land dat geenszins de competenties heeft die als uitgangspunt en als voorbeeld kunnen dienen voor duurzame ontwikkeling?
Volgens waarnemers komen de voorstemmers voornamelijk uit Afrika. Schijnbaar is hier sprake van het zoveelste politieke spelletje waarbij Afrikaanse landen de gelederen sluiten om te voorkomen dat hun vuile regiowas wordt buiten gehangen. Rotte appels schrikken immers investeerders af. Maar om de bedroevende risee van zuidelijk Afrika dan in één moeite door te verkiezen tot voorzitter van een steekhoudende VN-commissie, is het andere uiterste. Gewoon een 'uitstekend' staaltje politiek witwassen.
De volgende vergaderingen van de commissie hebben onder andere als thema 'energie'. Hopelijk zijn er dan commissieleden die eerst eens van voorzitter Francis Nheme eisen dat hij uitlegt waarom, van de huishoudens in Zimbabwe die überhaupt nog stroom krijgen, de energievoorziening is beperkt tot slechts een tot twee uur per dag. En waarom de onbetaalde rekeningen zich zo hoog hebben opgestapeld, dat Mozambique (voor Zimbabwe een belangrijke leverancier van stroom) dreigt de toevoer te staken.
Pascal Richard, coördinator ZimbabweWatch
ZimbabweWatch is een onafhankelijke coalitie van diverse organisaties in Nederland (o.a. het Nederlands instituut voor Zuidelijk Afrika en FNV-Mondiaal) die streeft naar een democratisch Zimbabwe waar mensenrechten worden gerespecteerd. ZimbabweWatch werkt in nauwe samenwerking met organisaties in Zimbabwe.
www.niza.nl/zimbabwewatch.
