Mandela lezingen NiZA organiseerde in 2003 en in 2005 de Mandela lezing in De Nieuwe Kerk te Amsterdam. De lezingen sloten aan bij het inspirerende gedachtegoed van de heer Mandela en hebben als thema: Vrede en Verzoening; het bijeenbrengen van- en bruggen slaan tussen diverse bevolkingsgroepen.
NiZA heeft de naam Mandela lezing gekregen van de heer Carl Niehaus voor haar decennialange steun aan de anti-apartheidsstrijd. Dit was Niehaus’ afscheidscadeau als ambassadeur voor Zuid-Afrika in Nederland. Nelson Mandela en het ANC hebben toestemming gegeven voor het gebruik van de naam.
De eerste Mandela lezing werd uitgesproken door Cyril Ramaphosa, voormalig vakbondsman en ex-secretaris-generaal van het ANC. De heer Ramaphosa was namens het ANC de belangrijkste onderhandelaar met het apartheidsbewind, in de overgangsjaren naar de eerste democratische verkiezingen in april 1994.
Hij werd genoemd als één van de belangrijkste kandidaten voor de opvolging van President Mandela. De heer Ramaphosa is momenteel voorzitter van de raad van bestuur van een internationaal industrieconglomeraat in Zuid-Afrika.
De tweede Mandela lezing werd uitgesproken door Farid Esack, vooraanstaand Zuid-Afrikaans moslim-theoloog en thans verbonden aan de Xavier Universiteit in Ohio.
Volgens Esack biedt 'de Zuid-Afrikaanse ervaring' aanknopingspunten voor het beëindigen van conflicten, bijvoorbeeld in het Midden-Oosten. "An injury to one is an injury to all", een credo uit de strijd tegen apartheid, inspireert Esack tot een even felle veroordeling van antisemitisme en vrouwenonderdrukking als van agitatie tegen de Islam.